WASHINGTON – Corona virüsü salgınından Çin’i sorumlu tutan Başkan Trump Pekin’e karşı tavrını sertleştirirken, rakibi Joe Biden’ı Pekin’e karşı yumuşak olmakla suçluyor. Joe Biden ise kendisini Çin karşısında sert bir lider olarak tanımlarken, Trump’ın politikalarının tutarsız ve etkisiz olduğunu savunuyor.
Başkan Donald Trump geçmişte, Çin Devlet Başkanı Xi Jinping ile arasındaki ilişkiden ve ABD’nin tarım ihracatını arttıracak yeni bir ticaret anlaşması konusunda sağladıkları ilerlemeden övgüyle bahsediyordu.
Ancak Trump, ilk kez Wuhan’da ortaya Corona virüsü salgınını dünyaya önemsiz gibi gösterdiği gerekçesiyle Çin’e karşı tavrını sertleştirdi.
Çin’i yasadışı casusluk faaliyetleri ve fikri mülkiyet hırsızlığıyla suçlayan Trump yönetimi bir süre önce Teksas eyaletindeki Houston konsolosluğunu kapatma kararı aldı.
Amerika, Uygur azınlığa zulmetmekle ve Hong Kong’da medeni hak ve özgürlükleri ihlal etmekle suçladığı Çin’e yaptırım uygulamaya da başladı.
İkili ilişkilerde diplomasinin önemini savunanlarsa, Trump’ın bu yeni sert stratejisi konusunda kaygılı. Quincy Sorumlu Devlet Yönetimi Enstitüsü’nden Rachel Esplin Odell, bu düşmanca ve çatışmacı politikanın ABD çıkarlarına zarar vereceği fikrinde.
Trump hakkında yayınladığı kitapla dikkat çeken eski Amerikan Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton da, başkanın Çin’e karşı sertleşme politikasını eleştirenlerden biri. Bolton, bunun tamamen seçim politikası olduğunu söylüyor.
Bolton, “Trump’ın Xi Jinping’le ilişkisi seçim beklentilerine göre değişen inişli çıkışlı bir seyir izliyor. Eğer Trump yeniden seçilirse, bence Xi Jinping yine en iyi dostlarından biri olacak” dedi.
Trump, Çin’e karşı izlediği sert politikasını Demokrat rakibi eski Başkan Yardımcısı Joe Biden’a saldırmak için de kullanıyor. Trump Biden’ın Çin’e yumuşak davrandığını savunuyor.
Trump, Başkan yardımcılığı yaptığı dönemde Biden’ın gümrük vergilerine karşı çıktığını, Çin’in yanında yer aldığı için ilişkileri bozacak hiçbir şey yapmak istemediğini savunuyor.
”Biden net bir strateji sunmuyor”
Barack Obama döneminde başkan yardımcılığı yapan Biden, Çin’le ticaret ve güvenlik konularında koşullu bir ilişki kurulmasını destekledi, ‘’Çin’in yükselmesinden korkmuyoruz, biz Çin’in yükseldiğini görmek istiyoruz’’ dedi.
Ancak Çin’in saldırgan tutumunu Obama yönetimi de kontrol altına almaya çalıştı. Obama döneminde Amerika’nın Büyük Okyanus’taki askeri varlığı arttırılırken, bölgesel ittifaklar güçlendirildi.
Biden ise Trump’ın Çin’e karşı sert konuştuğunu ancak zayıf hamleler yaptığını savunuyor. Eski başkan yardımcısı, Çin’e karşı daha güçlü yaptırımlar devreye sokacağını söylese de bazı uzmanlar Biden’ın Çin konusunda net bir strateji sunmamasını eleştiriyor.
Amerikan Girişimcilik Enstitüsü’nden ulusal güvenlik uzmanı Giselle Donnelly de bu isimlerden biri. Donnelly, “Biden tutarlı bir uluslararası politika felsefesi sunmak yerine sadece Trump’ın hamlelerine cevap veriyor” ifadelerini kullanıyor.
Trump ve Biden birbirlerini Çinli firmalarla iş yapmakla da suçluyor ve bu da çıkar çatışması riskini gündeme getiriyor.
